Xylene C8H10

Xylene hiện là một dung môi quan trọng và sử dụng rộng rãi trong đa dạng các lĩnh vực hiện nay. Vậy, bạn đã hiểu rõ về những tính chất, ứng dụng cũng như lưu ý khi sử dụng, tiếp xúc sao cho an toàn nhất? Hãy cùng theo dõi bài viết này để hiểu hơn về chúng. 

1. Xylene là gì? 

• Xylene có tên gọi khác là Xylol, và công thức phân tử là C6H4(CH3)2­. 
• Nó là một chất lỏng không màu trong suốt, có mùi thơm dễ chịu. Là hỗn hợp dung môi có ba đồng phân: ortho, meta và para xylene.
• Đây là dung môi quen thuộc có vai trò vô cùng quan trọng trong các ngành công nghiệp hóa chất, sản xuất hiện nay.

2. Những tính chất nổi bật của dung môi Xylene

• Khối lượng phân tử: 106,17 đvC
• Tỷ trọng ở 20C: 0.865 – 0.875 kg/L
• Điểm chớp cháy: 240C
• Nhiệt độ tự bốc cháy: 5000C
• Tỷ trọng hơi trong không khí: 3.7
• Độ bốc hơi: Độ bay hơi vừa phải.
• Giới hạn bay hơi: Thấp hơn 1.0% vol hoặc cao hơn 6.0% vol
• Hơi đông đặc ở 00C và 1 atm: 3.7
• Có thể hoà tan với cồn, ether, dầu thực vật và hầu hết các loại dung môi khác. Hầu như nó không tan được trong nước.
• Phản ứng với các chất oxy hóa mạnh.

Những tính chất nổi bật của dung môi Xylene

3. Đặc tính dung môi Xylene

4. Điều chế, sản xuất Xylene như thế nào? 

Dung môi Xylene được điều chế trong công nghiệp chủ yếu từ dầu mỏ bằng một số quá trình như:

• Từ quá trình Reforming xúc tác Pt, Re.
• Từ quá trình Cracking hơi nước hay xăng nhiệt phân.
• Từ quá trình Cyclar chuyển hóa Hydrocacbon.

5. Những ứng dụng quan trọng của Xylene

Dung môi Xylene được sử dụng phổ biến và ứng dụng quan trọng trong đa dạng các ngành nghề sau:

• Ứng dụng trong sản xuất sơn và nhựa: Do nó có tốc độ bay hơi chậm cùng khả năng hòa tan nhựa tổng hợp, sáp, chất béo tốt hơn toluen.

Ứng dụng trong sản xuất sơn và nhựa của Xylene

• Được dùng làm dung môi cho mực in nhờ độ hoà tan cao, được dùng trong sản xuất keo dán như keo dán cao su.
• Làm dung môi chuẩn cho sơn bề mặt, vécni, sơn mài, tráng men, sơn tàu biển và sản xuất nhựa ankyd, cao su.
• Ứng dụng trong sản xuất thuốc trừ sâu: Được dùng làm chất trong sản xuất thuốc trừ sâu hóa học.
• Vai trò là chất tẩy rửa: Xylen sạch được dùng làm thành phần hoạt tính trong các sản phẩm thương mại để giúp loại bỏ sáp tai cho thép, silicon wafers và các mạch tích hợp.
• Làm chất chống đông: Ứng dụng trong ngành công nghiệp dầu khí, là thành phần của dung môi paraffin và sử dụng khi ống trở nên bị tắc với sáp parafin.
• Ứng dụng trong lĩnh vực y tế: Đặc biệt trong nha khoa, hóa chất này có thể được sử dụng để giải thể gutta percha, một vật liệu được sử dụng cho nội nha. 
• Dùng trong thí nghiệm: Sử dụng trong phòng thí nghiệm để làm cho phòng tắm với đá khô để làm mát các bình phản ứng và như một dung môi để giúp loại bỏ dầu ngâm tổng hợp từ kính hiển vi. 

6. Dung môi Xylene có nguy hiểm không? 

• Đây là dung môi có khả năng bắt cháy cao, có thể dẫn tới nổ. Đặc biệt nguy hiểm khi hơi của nó không thể nhìn thấy được nhưng nặng hơn không khí, có thể tràn và lan dài trên mặt đất.
• Tĩnh điện có thể sinh ra trong quá trình vận chuyển, bơm rót Xylene, do đó ta cần cẩn thận khi sử dụng để đảm bảo an toàn.
• Là chất gây dị ứng rất mạnh với da và mắt, trong nhiều trường hợp hơi của chất này có thể gây ra các tác động nguy hiểm như: Tổn hại đến gan, thận và hệ thần kinh trung tâm.

7. Lưu ý khi sử dụng, bảo quản Xylene

• Do tính chất bắt cháy cao và khả năng sản sinh điện, khi sử dụng và bảo quản cần để Xylene tránh xa các nguồn khí nóng, lửa hoặc điện.
• Luôn để chúng ở những nơi thông hơi thích hợp và tránh trường hợp nén hơi khí.
• Đặc biệt khi sử dụng, cần tránh tiếp xúc trực tiếp với cơ thể, không hít vào và không để dính vào da hay mắt.
• Cần mặc quần áo bảo hộ đạt tiêu chuẩn để sử dụng chúng sao cho an toàn nhất.

Lưu ý khi sử dụng, bảo quản Xylene

8. Khi cơ thể tiếp xúc trực tiếp với dung môi xylene cần lưu ý điều gì? 

• Nếu xylene bắn lên người và tiếp xúc với da: Cần tiến hành cởi bỏ quần áo đang mặc ngay lập tức, dùng nước sạch (tốt nhất khi dùng xà phòng) để rửa vùng da bị dính hóa chất. 
• Nếu bị bắn lên mắt: Rửa sạch với nước và đưa đến cơ sở y tế gần nhất để chữa trị kịp thời.
• Nếu hít phải: Đưa nạn nhân đến nơi thoáng khí, tiến hành hô hấp nhân tạo trước khi đưa đến cở y tế gần nhất.
• Nếu nuốt phải: Cần kích thích cho bị nạn nôn ra và đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất.